Bademcik Nedir? Ne İşe Yarar?

En değerli varlığınız çocuğunuzun sık sık bademcik enfeksiyonu geçirmesi, yutmasını engelleyecek derecede büyük bademcik (tonsil hipertrofisi) sorunu olması ve buna bağlı olarak uyurken horlaması çocuklar kadar ebeveynleri de çok huzursuz eden bir durumdur. Bu sorunlarla yaşamaya gerek yoktur. Güçlendirilmiş yeni aletler ile artık kansız bademcik ameliyatları yapılabilmekte ve çocuklarımız ameliyat sonrasını daha rahat geçirebilmektedirler.

Bademcik enfeksiyonları çocukluk dönemi hastalıkları arasında ilk sıralarda yer alanlardan birisidir. Tonsillit olarak ta ifade edilen bademcik enfeksiyonunun ender olarak görülmesi genelde bir sorun teşkil etmez. Çünkü bu durum antibiyotikler ile rahatlıkla kontrol altına alınabilirler. Bunlarda ilave bir tedaviye ya da ameliyata gerek yoktur.

Ancak sorun kronik tonsillit diye ifade edilen ve sık sık tekrar eden bademcik enfeksiyonlarında antibiyotikler yeterli olmaz. Çünkü bu kişiler bademcikte enfeksiyon yapan A grubu beta hemolitiiikkk streptekok diye adlandırılan bakteri taşıyıcısıdırlar. Taşıyıcı oldukları için direnç düşüklüğü oluşan hemen her dönemde bademciklerinde iltihaplanma olacak ve bu durum kişileri oldukça rahatsız edecektir. İşte bu gurup hastada bademcik ameliyatı kaçınılmaz olur.

Bir diğer tonsillektomi endikasyonu ise tonsillerin aşırı büyük olması ve buna bağlı olarak çocukların horlama, uyku apneleri, yutkunma ve solunumu zorlukları yaşamalarıdır. Aslında son dönemlerde tonsil hipertrofileri kronik tonsil enfeksiyonlarından daha sık tonsil ameliyatı endikasyonu almaktadırlar. Çünkü kronik tonsillitler antibiyotikler ile kontrol altına alınabilirken, tonsil hipertrofilerinde ameliyat dışı bir tedavi seçeneği yoktur.

Bademcik ameliyatı endikasyonları nelerdir?

• Bademciklerin nefes almayı ve yutkunmayı zorlaştıracak kadar büyük olması.
• Hastada horlama ve uyku apnesi olması
• Yılda 3 kez ve üzerinde bademcik enfeksiyonu geçirmek
• Bademcikte A grubu beta hemolitik streptekok taşıyıcısı olmak
• Bademcik enfeksiyonuna bağlı olarak peritonsiller abse gibi yakın komplikasyonlardan birisini geçirmiş olmak
• Bademcik enfeksiyonuna bağlı akut eklem romatizması yada kardit gibi uzak komplikasyonlardan birisini geçirmiş olmak
• Kronik enfeksiyonlara bağlı ağız kokusu oluşması
• Enfeksiyöz monoınükleoz gibi bazı spesifik tonsil enfeksiyonları geçirmek
• Tonsil tümörü ya da tümör şüphesi nedeniyle biyopsi amaçlı ameliyat olmak

Bademcik ameliyatı nasıl yapılmaktadır?

Bademcik ameliyatları lokal ve genel anestezi altında yapılabilmektedir. Eskiden daha çok lokal anestezi kullanılırdı. Lokal anestezi ile yapılan tonsillektomilerde hasta kısmen de olsa ağrı duymaktadır. Ağrıdan çok yapılan işlemler hastanın gözü önünde olduğu için bu durum da hastanın psikolojik durumunu oldukça etkilemektedir. Ancak son dönemlerde lokal anestezi yok denecek kadar azalmıştır. Artık tonsillektomi büyük oranda genel anestezi ile yapılmaktadır. Genel anestezi hem hasta ve hem de hekim için daha konforlu ve güvenli bir yoldur.

Bademcik ameliyatlarında farklı yöntemler var mı dır?

Daha önceden tonsil ameliyatları klasik yöntem dediğimiz disseksiyon yöntemi ile yapılmakta idi. Ancak son dönemlerde teknolojinin gelişmesi bu alanda da gelişmeleri beraberinde getirmiştir. Özellikle güçlendirilmiş aletler olarak ta adlandırılan yeni teknoloji ürünleri ile artık tonsillektomiler kansız bir yapılabilmektedir. Son 8-10 yıldır kullanılmaya başlanan Thermal Welding gibi yeni teknoloji ürünleri sayesinde bademcik ameliyatları hiç kanama olmaksızın kısa sürede yapılabilmektedir. Bu yeni teknoljik ürünlerin bir diğer avantajı ise ameliyat sonrası hastada pek ağrı olmayışı ve buna bağlı olarak ta erken gıda alımının başlamasıdır.

Bademcik ameliyatının komplikasyonları var mı dır?

Tabii ki her ameliyatta olduğu gibi bademcik ameliyatların da da bir takım komplikasyonlar vardır. Ancak bunların hepsi halledilebilecek sor4unlardır. Bademcik ameliyatının en önemli komplikasyonu ameliyattan sonraki ilk 24 saat içinde görülebilen kanamalardır. Bu açıdan ameliyat sonrası ilk 24 saatte hem hasta yakınlarının ve hem de doktorun dikkatli olması gerekir. İlk 24 saat atlatıldıktan sonra ise 7-10 cu günler arasında da ikincil (sekonder) kanamalar olabilir. Ancak bunlar çok sorunlu değildirler. Kanama dışındaki enfeksiyon ya da diğer komplikasyonlar ise daha kolaylıkla halledilebilen sorunlardır.

Bademcik ameliyatı sonrası hasta her şey yiyebilir mi?

Tabii ki her şey yiyemez. Ameliyattan sonraki 10 gün boyunca dikkatli olmak gerekir. Tonsillektomi olan hastalar için 10 gün süre ile özel bir yemek diyeti uygulanmaktadır. Ameliyat olan hastalara ameliyattan 3 saat sonra dondurma, oda sıcaklığında su, süt ve taze sıkılmış tatlı meyve suları verilmektedir. İlk gece bunlar yeterlidir. Daha sonra sulu, yumuşak ve oda soğukluğunda gıdalar artırılarak gidilmektedir. Kısaca ameliyattan sonraki 10 gün içinde hastalara sıcak, sert ve boğazı zedeleyici gıdalar verilmemektedir.

Ameliyattan sonra ilaç verilir mi?

Bademcik ameliyatlarında sonra 10 gün süre ile koruyucu (Profilaksi) amaçlı antibiyotik ve parasetamol türevi ağrı kesici preparatlar verilmektedir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken konu aspirin gibi kanamayı artıracak preparatların verilmemesidir.